Mauzoleum rodziny Mniewskich
Budowla w stylu klasycystycznym. Zwieńczona kopułą kaplica w kształcie rotundy ze sklepioną kryptą. Wybudowana w połowie XIX wieku. W roku 1969 wnętrze zaadaptowano na potrzeby Muzeum Bitwy nad Bzurą.
Nowa Oberża
Gmach powstał w 1843 roku z inicjatywy ówczesnych właścicieli miasta, Walentyny z Gliszczyńskich i Feliksa Mniewskiego. Dwuskrzydłowa piętrowa budowla, w stylu klasycystycznym, z bogato zdobioną elewacją. We wnętrzu znajdował się szynk, zajazd, sklepy oraz sale redutowe.
Zespół Pałacowy Gierałty
Podmiejska rezydencja właścicieli Kutna zlokalizowana w dawnym folwarku Gierałty. Murowany dwór, w stylu barokowym, wzniesiony został przez ówczesnego właściciela Kutna Stanisława Kostkę Gadomskiego, w latach 1781-1785, na miejscu starej siedziby. Na zabudowę pałacu składa się piętrowy budynek główny o dachu mansardowym oraz dwa niższe skrzydła boczne. Po bokach wznoszą się dwa wolno stojące pawilony. Dwór był wielokrotnie przebudowywany i remontowany. Obecnie siedziba Państwowej Szkoły Muzycznej w Kutnie.
Dom Dochodowy Straży Ogniowej
Inicjatorem powstania budynku, który stanowić miał centrum życia kulturalnego miasta był doktor Antoni Troczewski. Gmach, zlokalizowany przy Rynku Zduńskim, wzniesiono wysiłkiem społecznym, w latach 1899-1908, jednakże salę teatralną oddano du użytku już w 1900 roku. Po drugiej wojnie światowej w budynku mieściło się kino "Polonia". Obecnie Centrum Teatru, Muzyki i Tańca w Kutnie.
W połowie XVIII wieku Kutno znalazło się na trasie, na nowo wyznaczonego, szlaku pocztowego łączącego Warszawę z Dreznem. Miasto zostało wytypowane na miejsce postoju dla monarchy podróżującego wraz z swoją świtą. Powstała więc konieczność wzniesienia rezydencji dostosowanej do królewskich potrzeb. Budowę pałacu podróżnego, zwanego też pocztowym, powierzono Johanowi Martinowi Waltherowi. Pałac na planie prostokąta, z dwoma skrzydłami bocznymi, wzniesiony
został w konstrukcji szkieletowej, z tak zwanego muru pruskiego, w roku
1750. W tym samym roku król August III gościł w Kutnie po raz pierwszy. W latach następnych dokonano licznych przeróbek i remontów pałacu. Król Augusta III Sas odwiedził Kutno jeszcze kilkakrotnie, a po jego śmierci, w roku 1763, pałac przeszedł we władanie właścicieli miasta. Nowi właściciele pałac przebudowali. W grudniu roku 1812 w pałacu zatrzymał się sam Napoleon Bonaparte. Ów "francuski epizod" utrwalił się w pamięci mieszkańców miasta. W roku 1866 Witold Mniewski, ostatni kutnowski dziedzic, sprzedał pałac cukiernikowi Antoniemu Harde. Odtąd, aż do wybuchu drugiej wojny światowej, pałac często zmieniał właścicieli, którzy dokonali licznych przeróbek, niestety ze szkodą dla wizerunku zabytkowej budowli. Po drugiej wojnie światowej pałac wpisano na listę zabytków, jednakże skomplikowana sytuacja prawna nieruchomości nie pozwoliła na przeprowadzenie renowacji. Na domiar złego w 2003 roku część pałacu strawił pożar. Stan prawny pałacu udało się w końcu uregulować w roku 2011. Wtedy to nieruchomość stała się własnością miasta Kutna. Obecnie trwają przygotowania do odbudowy pałacu i przywrócenia mu dawnej świetności. W przyszłości stanowić ma on wizytówkę Kutna.
Pałac Saski, połowa XVIII wieku. Plac marszałka Józefa Piłsudskiego 20. |
Willa doktora Antoniego Troczewskiego
Budynek według projektu Kazimierza Stebelskiego wzniesiono w roku 1887. W latach 1910-1920 willa była własnością Antoniego Troczewskiego, znanego kutnowskiego lekarza i społecznika. Obecnie siedziba Urzędu Stanu Cywilnego w Kutnie.
Willa doktora Antoniego Troczewskiego z 1887 roku. Ulica 29 Listopada 4. |
Ratusz miejski w Kutnie
Inicjatorem budowy Ratusza był dziedzic Feliks Mniewski. Budynek, według projektu Bonifacego Witkowskiego, powstał w latach 1843-1845. Piętrowy Ratusz z czworoboczną wieżą ustawioną na osi fasady wzniesiono przy zachodniej pierzei Nowego Rynku. Wnętrze mieściło się, między innymi, mieszkanie burmistrza, izbę kasy miejskiej, skład na miary i wagi, izbę wartowniczą i więzienie. Obecnie siedziba Muzeum Regionalnego w Kutnie.
Drewniany Dwór Chlewickich
(Dworek Modrzewiowy)
Parterowy dwór w stylu klasycystycznym wykonany z drzewa modrzewiowego.
Budynek powstał prawdopodobnie w połowie XIX wieku, chociaż istnieje
hipoteza, iż dwór wybudowano w wieku XVIII, a w wieku następnym jedynie
odbudowano go po pożarze. Od końca wieku XIX do połowy XX wieku dworek
stanowił własność rodziny Chlewickich. Obecnie siedziba Towarzystwa
Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej.
Kościół ewangelicko-augsburski w Kutnie
Neogotycka budowla wzniesiona w roku 1881 w miejsce drewnianego kościoła z roku 1831.
Willa Izaaka Holcmana
Wzniesiony w roku 1930 budynek należał do Izaaka Holcmana, przemysłowca i właściciela składu drewna.
Drewniany dwór Szomańskich (Szymańskich)
Barokowy parterowy dwór z mieszkalnym poddaszem pochodzi z drugiej połowy XVIII wieku. Przeniesiony do Kutna z folwarku Gnojno w roku 1888. Do roku 1939 własność Józefa Szomańskiego. Podczas okupacji dwór otynkowano i pokryto dachówką. Siedziba landrata.
Kościół parafialny pod wezwaniem świętego Wawrzyńca
Kościół powstał w 1886 roku według projektu Konstantyna Wojciechowskiego. Neogotycka, trójnawowa świątynia typu bazylikowego z dwoma wieżami.
Szpital pod wezwaniem świętego Walentego
Szpital wzniesiono w latach 1845-1846 według projektu Stanisława Baldi i Stefana Balińskiego. Jest to piętrowy budynek na planie prostokąta z narożnymi, kwadratowymi przybudówkami w elewacji frontowej. W latach następnych budynek rozbudowano.
Szpital pod wezwaniem św. Walentego z 1846 roku. Ulica Kardynała Stefana Wyszyńskiego 11. |